گزارش وضعیت 20 شرکت دولتی پس از واگذاری

گزارش وضعیت 20 شرکت دولتی پس از واگذاری 

20  پژوهشگر و 20شرکت

بانک صنعت و معدن با همکاری 19تن از پژهشگران دانشگاه شهید بهشتی به سرپرستی دکتر محمدحسینی روی وضعیت وتغیر نسبتهای تجاری ,تولیدی ,مالی ,سازمانی 20 شرکت قبل وبعد واگذاری پزوهشی را انجام داده اند یخچال سازی لرستان , پارسیلون , نخ خمین , شهر صنعتی کرمانشاه وسردخانه بزرگ شیراز,لوله سازی خوزستان , فنر والیاژ ایران وصنایع ریسندگی بافندگی فومنات ومتالوژی پودرولاستیک پارس وتولیدی شاهوو فراشن ولامپ الوند وشرکت مجری پروزه وریسندگی خاورونساجی خوی هتل کادوسان ,هتا کادوس ,صنایع ریسندگی ,فرش غرب و نساخی بابکان 20شرکت مورد برسی در این تحقیق هستند .  

بدهی ,بدهی , بدهی و...

در نتایخ این تحقیق امده است بارزترین نمود عدم بهره وری شرکتها در دوره قبل از خصوصی سازی .پایین بودن نقدینگی وداشتن بدهی بلند مدت زیاد است.این امر ریسک کوتاه مدت وبلند مدت شرکت را افزایش داده است.بخش خصوصی نیز بعداز خریداری و تحویل شرکتها با انبوهی از بدهیها مواجه شده است با برسی های انجام شده می توان گفت که بخش خصوصی در ایران بسیار ضعیف است .بنا بر این نمی توان انتظار داشت که انها بتوانند بدهی های شرکت را باز پرداخت کنند اگر این مشکل ادامه پیدا کند بخش خصوصی دیگر قادر به کنترل اوضاع نخواهد بود نتیجه این خواهد شد که شرکتها به بانک صنعت ومعدن باز گردانده شوند یا به فرد دیگری فروخته شوند اگر هم حالت دوم رخ دهد ضعف در فرایند واگذاری شرکتها اشکار خواهد شود بنا بر این بنا بر این میتوان گفت که زیان دهی ,ضعف شدید نقدینگی,نسبتهای بدهی نا معقول روند صعودی هزینه هاو...از عارضه ها و مشکلات شایع در میان شرکتهای واگذاری شده به بخش خصوصی است.

 گزارش گروه کارشناسی در باره وضع شرکتها در حوزه بازار ومشتری حاکی است که در تعداد زیادی از شرکتها روند فروش از چند سال قبل از واگذاری ها کاهش یا فته واین روند مسیر خود را در دوره پس از واگذاری نیز ادامه داده است .روند نزولی فروش ,از دست دادن تعداده زیادی از مشتریان ,نرخهای پایین جذب مشتریان جدید , همه موید این موضوع است. البته در برخی مواقع استثنای این وضعیت مصداق دارد و پس از واگذاری مسیر مزبور تغیر مسیر داده است.اما جمع بندی نشان میدهد که عملکرد شرکتهای تحت پوشش بانک صنعت ومعدن از چند سال قبل از واگذاری در حوزه بازار شهری ضعیف بوده است.

قدمت فناوری

برسی های 20 پزوهشگر بر روی 20 شرکت نشان میدهد که عملکرد ضعیف شرکتهای واگذاری شده در حوزه های مالی و بازار چه در دوره قبل وچه بعد از واگذاری تا حدود زیادی ریشه در عمکرد انها و فرایند وعملیات درونی داشته است ضعفها و نقصهای عمیقی در حوزه فرایند هاوعملیات درونی شرکتها مشخص است.

  در این رابطه استهلاک بالای تخهیزات وفناوری قدیمی در برخی از شرکتها , نبود بازار قوی در شرکتهای واگذار شده و سیستم کار امده توضیع کالا بخش دیگری از مشکلات و ضعف فرایند و عملیات درونی برخی از شرکتها است.

مدیران عملیاتی ونه راهبردی

برسی های گروه در حوزه عملکرد شرکتها در زمینه یادگیری و رشد نیز نتیجه ای به غیراز موارد ذکر شده ندارد.برسیها در شرکتهای واگذاری شده نشان میدهد که وضعیت نیروی انسانی ,فرهنگ و توانمندیهای مدیریتی درشرایط مناسبی قرار ندارد.مدیریت دولتی معمولابا دید کوتاه مدت کم حوصله وکمتر سازنده بوده است.بی ثباتی ,تغیِیرات , جابجای سریع مدیران دولتی به انها یاد داده است برای موفقیت و رشد باید کوتاه مدت فکر کنند و دنبال کارهای مقطعی باشندکه ممکن است در کوتاه مدت نتایج مثبت و در بلندمدت اثار منفی زیادی داشته باشد.در حقیقت مدیران دولتی در طول زمان یاد گرفته اند که ریسک نکنندوتصمیمات شجاعانه نگیرندو برای حفظ خود و پیشرفت شرایط موجود را حفظ کنند.

همه چیز از 76 آغاز شد

کارمندان اکثر شرکتهای مورد برسی بیان کردند که مدیران دولتی حضوری بسیار کمرنگ در کارخانه ها داشته اند وبه سالی 2 بار محدود می شد.

به نظر کروه پزوهشگران اکثر مدیران قبل خصوصی سازی.مدیران عملیاتی بوده اند تا استراتزیک.

در همین حال عمده شرکتها از 76به بعد دچار مشکل شده اند .به طور کلی بازار از این سال به نقطه اشباع خود رسیده و رقابت به طور واقعی معنا پیدا کرده است .ضعف عمکرد مدیریت در دوره رقابت در اکثر شرکتها مشهود است. یک نتیجه گیری کلی این است که مدیران دولتی ایرانی در شرایط رقابت نمی توانند خوب عمل کنند.

افزون بر این توفیق اکثر شرکتهای موفق کنونی ناشی از مدیریت صحیح قبل خصوصی سازی است ونه الزاماخصوصی سازی.به عبارت دیگر چنانچه شرکتی دولتی باشند و یک مدیره قوی و خوب داشته باشند

موفقیت آنها دور از انتظار نیست.از جمله این شرکتها شرکت فروالیاژ ایران است که تمامی صنعت گران در تعجب اند که چرا بانک صنعت ومعدن یک شرکت کاملا سود ده را واگذار کرده است.جدای از موارد یاد شده یکی از عوامل بسیار مهم موفقیت شرکتها واگذاری انها به صنعت گران یا خبرگان حوزه فعالیت شرکت است.

آشوبگر . پرتوقع و...

در گزارش مورد نظر همچنین در ناره نیروی انسانی در برخی از شرکتها امده است ,نیروی غیر متخصص, آشوب گر و پرتوقع وبا تعداد زیاد یکی از مشکلات اساسی شرکتهای واگذاری شده است حاکمیت تفکر مدیریت دولتی باعث شده است که نیروی انسانی کمتر کار کند و کمتر خلاقیت و نواوری داشته باشد,زیاده خواه شده ودر مقابل تغییرات شدیدترین مقاومتها را نشان می دهند .در برخی از شرکتها مدیران دوران بعد از خصوصی سازی با نیروی انسانی مواجح هستند که کم کاری می کنند و بینظم هستند دارای قدرت زیادی بوده وقادر به ایجاده آشوب واز توانای و تخصص بسیار پایین بر خوردارند.

در این گزارش آمده است:بر اساس اطلاعات گرداوری شده  نتیجه گیری میشود که اکثر شرکتها در دوره قبل از خصوصی سازی انگیزه زیادی برای انجام کارهای اساسی و گرفتن سهم بیشتری از بازارنداشتند.

مدیران نیز دارای امنیت شغلی بالای نبوده اند و تغییر مدیران در این شرکتها به طور می انگین هر دو سال یک بار رخ داده است .بنابراین در این وضعیت شرکت سعی کرده است که در یک سطح متوسط اعتدال به همراه کمی مماشات عمل کند.به گونه ای که هزینه های خود را پوشش دهند این تفکر در دوره 5ساله بعضی از شرکتها مشکل ایجاد کرده است .

چون عمل کردن در سطح متوسط باعث از بین رفتن منابع وماشینالات وکاهش عمر مفید آنها شده است.بنا بر این این سطح عمکرد در گذر زمان منجربه زیان دهی شده است.اما به طور کلی حاکم بودن این تفکر باعث شده است که نیروی انسانی کوتر کار کنند.کمتر از خود خلاقیت نشان دهند و حقوق همیشگی خود راهم دریافت کنند . در صورتی که این شرایط نیز فراهم نشود .اقدام به آشوب یا اعتصاب کنند.از آنجا که مدیران دولتی نیز می دانند که مدیریت آنها زیاد طول نمی کشد و در این مدت باید یک کارنامه درست و بدون چالش داشته باشند .همواره با نیروی انسانی سازش کرده اند.

پول نفت

در این گزارش اشاره شد که مواردی مشاهده شده اند که بعضی از نیروی شرکت . ماشین آلات آن را به عمد ازکار انداخته و خط تولید را متوقف کرده اند و مدیریت با پرداخت کردن مبلغی پول آنها را قانع کرده که مجددا خط تولید را راه اندازی کنند .مجموعه این اقدامات باعث شده که کارکنان در دوره بعد از خصوصی سازی بسیار ناراظی باشد.چون وضعیت نسبت به قبل خیلی متفاوت شده است و به قول خودشان راحتی آنها کمتر شده است.

این عامل مدیران جدید را نیز با چالشی بزرگ  مواجه ساخته است.مدیران جدید با نیروی انسانی مواجه هستند که کمکاری می کنند بینظم هستند و دارای قدرت زیاد . کارکنان توقع دارند که حقوق ماهانه خود را همراه با حق بهره وری به طور کامل دریافت کنند. گزارشگران این تحقیق نوشته اند جالب این است که طی مصاحبه های انجام شده به کرات کارکنان به این نکته اشاره کرده اند که  حقوق ماهانه آنها از پول نفت و حق مسلم آنها است.

[این مطلب توسط آقای کاظم نجفی برای وبلاگ انجمن علمی مدیریت ارسال شده است.]