تحقیقات در مدیریت منابع انسانى

تحقیقات در مدیریت منابع انسانى  

مهم‏ترین وظیفه مدیران یک سازمان، اتخاذ تصمیمات صحیح به منظور تحقق اهداف سازمان است. مدیران نیروى انسانى، براى جذب و پرورش و حفظ نیروى انسانى به اتخاذ تصمیمات اساسى و حل‏ و فصل مسائل مربوط به نیروى انسانى مى‏پردازند. براى‏ این‏که مدیران در اتخاذ تصمیمات و حل ‏و فصل مسائل سازمانى کارایى بیشترى داشته باشند، مى‏بایست ابتدا در مورد مسائل، اطلاعات لازم را جمع‏آورى و تجزیه و تحلیل نمایند تا بتوانند تصمیمات مناسب اخذ نمایند. مدیران اثربخش در سازمان سعى مى‏نمایند تصمیماتشان بر اساس اطلاعات صحیح جمع‏آورى شود و در جمع‏آورى اطلاعات لازم از روش‏ها و تحقیقات نظام‏دار به‏جاى روش‏هاى ذهنى، استفاده نمایند.  امروزه توانایى هدایت تحقیقات منابع انسانى یکى از وظایف مهم مدیران نیروى انسانى است. مدیران مذکور با مبادرت به تحقیقات منابع انسانى، مسائل مربوط به نیروى انسانى را شناسایى مى‏کنند و براى تحقق اهداف گروهى و یا سازمانى به حل ‏و فصل مسائل و اتخاذ تصمیمات مربوط مى‏پردازند. هر چه شرایط محیطىِ سازمان‏ها پیچیده‏تر و نامعین‏تر باشد، اهمیت این وظیفه براى حفظ بقاى سازمان بیشتر جلوه مى‏کند، زیرا نیروى انسانى باید موجبات حفظ و تداوم رشد سازمان را فراهم کند.  

تعریف تحقیقات منابع انسانى

هنگامى‏که واژه تحقیق به‏کار گرفته مى‏شود یک بررسى نظام‏دار و هدف‏دار براى برقرارى ارتباط بین دو یا چند متغیر و یا پدیده مدنظر است.   تحقیق در منابع انسانى عبارت است از: جمع‏آورى اطلاعات و بررسى نظام‏دار واقعیات و مسائل مربوط به منابع انسانى براى بررسى و حل‏وفصل مسائل و اتخاذ تصمیمات مربوط. چنانچه این فرآیند به‏طور کامل و صحیح در سازمان دنبال گردد، باعث مى‏شود مدیران بر اساس اطلاعات واقعى به اتخاذ تصمیمات و تدوین برنامه‏ها بپردازند. در سازمان‏هایى که این وظیفه مهم به دلیل کمبود بودجه و یا عدم اطلاع و آگاهى از آن انجام نمى‏گیرد، تصمیمات بر اساس ذهنیات اخذ مى‏شود، همچنین با حادشدن مسائل مربوط، موجب کاهش بهره‏ورى و ایجاد بسیارى مسائل دیگر مى‏گردد.

مزایاى تحقیقات در مدیریت منابع انسانى

کاربرد تحقیقات در مدیریت منابع انسانى، زیاد و فزاینده است. معمولاً سازمان‏ها در انجام آن مشکلاتى دارند. یکى از مشکلات، زمان و هزینه‏بر بودن تحقیقات است و معمولاً منافع آن در کوتاه‏مدت، شناسایى و مشهود نمى‏شود و به‌راحتى نمى‏توان در مورد آن‌ها به تجزیه ‏و تحلیل هزینه و منافع پرداخت. این مسأله درصورتى ایجاد مى‏گردد که مدیران داراى نگرش و دیدى کوتاه‏مدت در مورد عملکرد و بهره‏ورى باشند. مشکل دیگرى که در این مورد در بعضى سازمان‏ها وجود دارد، عدم وجود و دستیابى به متخصصان با تجربه در امر تحقیقات مى‏باشد. مدیران باید براى هدایت تحقیقات منابع انسانى و تأمین مهارت‏هاى لازم به جذب متخصصان در علم آمار و کامپیوتر بپردازند. به‏هرحال تحقیقات منابع انسانى داراى کاربردها و مزایاى زیادى است. تحقیقات مى‏تواند به فهم و شناخت بیشتر در مورد سازمان و مسائل نیروى انسانى و بهبود عملکرد مدیریت منابع انسانى منجر شود، براى مثال تحقیقات مى‏تواند در مورد موضوعات و مسائل زیر صورت گیرد:

بررسى میزان حقوق مؤثر در سازمان و محیط؛

اثربخشى منابع مختلف کارمندیابى؛

بررسى اعتبار آزمون‏ها؛

اثربخشى برنامه‏هاى آموزشى؛

بررسى اثربخشى سبک مدیریت سرپرستان؛

تجزیه ‏و تحلیل شغل؛

بررسى نیازهاى کارکنان؛

اعتبار نظام ارزیابى عملکرد؛

بررسى نگرش کارکنان نسبت به نظام پاداش؛

بررسى علل حوادث در محیط کار.

با تحقیق در مورد موضوعات مذکور و شناسایى ارتباطِ پدیده‏ها بینش و عملکرد بهتر مدیریت منابع انسانى تأمین مى‏شود. هم‌چنین انجام اقدامات اصلاحى و تغییرات لازم بر اساس نتایج تحقیقات، بهبود رضایت شغلى و عملکرد فردى و سازمانى را در پى دارد.

تحقیقات منابع انسانى در محیط‌هاى پیچیده و متغیر، اهمیت بیشترى دارد. در محیط کارى متغیر ماهیت نیروى کار در حال تغییر است، نیازها و انتظارات نیروى انسانى تغییر مى‏کند، ماهیت واقعى کار به‏طور سریع تغییر مى‏یابد و بسیارى تغییرات اساسى دیگر در سازمان‏ها صورت مى‏گیرد. بر اساس این تغییرات سبک‏هاى مدیریت باید تغییر یابد و بسیارى اصلاحات دیگر صورت گیرد. شناسایى تغییرات لازم و انجام اقدامات اصلاحى به مدد تحقیقات منابع انسانى صورت مى‏پذیرد.

با تحقیقات مذکور، مدیران منابع انسانى وظایف اجرایى زیر را با کارآیى بیشترى انجام مى‏دهند:

1. در برنامه‏ریزى نیروى انسانى، بررسى و شناسایى نوع و ماهیت نیروى انسانى موجود و مورد نیاز با کمک تحقیقات صورت مى‏پذیرد؛ لذا تعیین موجودى مدیریت و موجودى مهارت سازمان و شناسایى افرادى که شایستگى مدیریت را دارا هستند از طریق تحقیقات انجام مى‏گیرد.

2. کارمندیابى و شناسایى منابع و روش‏هاى کارمندیابى براى جذب افراد مناسب به‏مدد تحقیقات مربوط صورت مى‏گیرد.

3. انتخاب نیروى انسانى و بررسى شیوه‏هاى انتخاب متقاضیان شایسته، آزمون‏ها و مصاحبه‏ها از طریق تحقیقات صورت مى‏گیرد.

4. آموزش و توسعه نیروى انسانى، تعیین نیازهاى آموزشى، بررسى اثربخشى برنامه‏هاى آموزشى، انتخاب روش مناسب براى آموزش با کمک تحقیقات با کارآیى بیشتر صورت مى‏گیرد.

5. طراحى نظام جبران خدمات انگیزشى، بررسى نیازهاى کارکنان، بررسى نگرش کارکنان به حقوق و پاداش، تعیین ارتباط بین حقوق و عملکرد و افزایش انگیزه و شیوه‏هاى بهبود جبران خدمات غیرمالى از طریق تحقیقات علمى صورت مى‏گیرد.

6. نظام ارزیابى عملکرد، تعیین روش ارزیابى عملکرد در سطوح مختلف، شناسایى شاخص‏هاى ارزیابى عملکرد، بررسى نگرش کارکنان به نظام ارزیابى عملکرد به مدد تحقیقات مربوط بهتر صورت مى‏گیرد.

تحقیقات در سایر وظایف اجرایى مدیریت منابع انسانى، کاربرد وسیع دارد و با توجه به آن، عملکرد مربوط با اثربخشى و کارآیى بیشتر انجام مى‏شود.

برگرفته از کتاب مدیریت منابع انسانی - دکتر حسن زارعی متین

[این مطلب توسط خانم کیانا فرخی برای وبلاگ انجمن علمی مدیریت ارسال شده است.]