از رهبری سطح پنجم به سطح تعالی در رهبری

شما مى توانید در زندگى از عهده هر کارى برآیید. به شرط آن‌که برایتان فرق نکند آن کار به چه کسى نسبت داده مى شود! (هری ترومن)

• رهبر سطح پنجم: 
• ·       در وهله نخست و مهم‌تر از همه ، در فکر رساندن شرکت به اوج موفقیت است، نه منافع شخصى و یا شهرت فردى.  
• ·      او مى خواهد شرکت حتى در نسل بعد از خود او موفق تر باشد و اهمیتى نمى‌دهد که اکثر مردم حتى ندانند که این موفقیت مرهون تلاش هاى او است!

طی پژوهش ۵ ساله جیمز کالینز و گروه ۲۱ نفره خود، مشخص گردید شرکت‌های رهسپار تعالی طی سال های جهش، تحت رهبری سطح پنجم یعنی بالاترین سطح در سلسله مراتب رهبری و مدیریتی، که در رأس دیگران است، بوده اند.

·        سطوح مختلف رهبری:

سطح اول: فردی با توانمندی های بالا

با کمک استعداد، علم و مهارت و عادات کاری شایسته، همکاری موفقیت آمیزی از خود نشان می دهد.

سطح دوم: عضو گروه مشارکت

توانمندی های فردی را صرف نیل به اهداف می کند و در یک کار گروهی به طور مؤثر با دیگران همکاری می کند.

سطح سوم: مدیر کارآمد

افراد و نیروها را به پیگیری مؤثر و پربازده اهداف از پیش تعیین شده سوق می دهد.

سطح چهارم:رهبر بانفوذ(رهبری موثر)

مسئولیت های خود را انجام می دهد، دیدگاه روشن و گیرایی را به شدت دنبال می کند و معیارهای عملی عظیم تری را ایجاد می کند.

سطح پنجم: مدیر خلاق یا رهبر

با آمیزه ای از فروتنی فردی و جسارت حرفه ای به دست آوردهای عالی و پایدار دست می یابد.

·        رهبران سطح پنجم دارای چه خصوصیاتی هستند؟

در مقایسه با مدیران هم تراز، رهبران سطح پنجم علاوه بر دارا بودن تمام خصوصیات مدیران چهار رده پایین تر از خود، افرادی متواضع، ساکت، موقر و حتی کم رو هستند، و ترکیبی متناقض از تواضع انسانی و جسارت حرفه ای را در کار خود دارند. آن‌ها به طرزی باورنکردنی جاه طلبند، اما این جاه طلبی در وهله اول و قبل از هر چیز، برای سازمان است نه برای خودشان. و به دور از خودخواهی و غرور به هدفی بزرگ تر یعنی ساختن یک شرکت عالی می‌اندیشند. او می‌خواهد شرکت حتی در نسل بعد از خود موفق‌تر باشد. بدین لحاظ مدیرانِ پس از خود را به گونه‌ای انتخاب می‌کند که به هدف یاد شده نزدیک شود. در حالی که در بیش از سه چهارم شرکت های هم تراز، رهبران خودمحورِ سطح چهارم، کسی را برمی گزینند که شکست بخورد یا عملکرد ضعیفی داشته باشد، و تنها به موفقیت خود می اندیشند.

مدیران سطح پنجم دارای نوعی تواضع قابل احترام بوده و کمتر خود را مطرح می کنند. به ظاهر فردی عادی و بدون هیاهو که نتایج فوق العاده‌ای به دست می‌آورد. آن‌ها دارای اراده کاری تزلزل‌ناپذیر بوده و با تلاشی پیگیر و خستگی‌ناپذیر سعی در کسب نتایج باثبات دارند و هرآن‌چه برای به اوج رساندن سازمان لازم باشد، انجام داده و در این راه مهم نیست که تصمیمات تا چه حد حساس یا دشوار هستند. آن‌ها به تبعیض به سود خویشاوند باور نداشته و تصدی امور را به بهترین کسانی که می شناسند، می سپارند و ارتباط خانوادگی یا طول دوره تصدی متضمن واگذاری تصدی پستی حساس برای آ‌ن‌ها نیست. رهبران سطح پنجم به هنگام کسب موفقیت، آن را به عوامل بیرونی و غیر از خود نسبت داده و به هنگام شرایط نامطلوب، به آینه می نگرد و مسئولیت را به عهده می گیرد.

·        رهبران رهسپار تعالی در راستای سه حقیقت ساده عمل می‌کنند:

 اول: در مبدأ حرکت، دیدگاه و خط مشی جدید را تعیین نمی کنند، بلکه نخست در فکر افراد مناسب هستند. چرا که اگر افراد به واسطه هدف وارد سازمان شوند، با تغییر آن مطمئناً دچار مشکل می شوند. در صورتی که اگر افراد بنا بر ویژگی های سایر کارکنان سازمان بدان ملحق شوند، با این مشکل روبه رو نمی شوند.

 دوم: قبل از هر حرکتی، افراد شایسته را استخدام می کنند چرا که با این کار مسئله ایجاد انگیزه و اداره کردن آنان به مراتب کم تر می شود، و افراد به واسطه انگیزه های درونی خود به حرکت درمی آیند.

سوم: آنها می دانند اگر افراد نالایق را استخدام کنند، حتی درصورتی که مسیر درست را پیدا کنند، باز هم نخواهند توانست به سازمانی عظیم تبدیل شوند.

---

• جهت مطالعه بیشتر:

• کتاب از خوب به عالی،جیمز کالینز، ترجمه ناهید سپهر، نشر پیک آوین.

• مقاله Level 5 Leadership The Triumph of Humility and Fierce Resolve, Harvard Business review 2001,by Jim Collins.